Helemaal niet kunnen slapen | dit is wat je eraan kan doen!

We kennen het allemaal wel: die nachten waarin je ligt te woelen in bed, eindeloos naar het plafond staart en het gevoel hebt dat de slaap je compleet ontglipt. Of je nu één nacht slecht slaapt of dat het een terugkerend probleem is, niet kunnen slapen kan enorm frustrerend zijn. En zoals je misschien al hebt gemerkt, heeft het vaak een flinke impact op je humeur, energie en productiviteit de volgende dag. Maar waarom kan je soms helemaal niet slapen en, nog belangrijker, wat kun je eraan doen?

Benieuwd wat te doen om je weer aan het slapen te krijgen? Je leest het verderop in dit artikel!

Kijk hier de video van deze blog! 

Dit artikel bevat affiliate links.

Als je iets koopt via een van deze links betaal je niet meer, maar krijgen wij wel een kleine commissie

Wat wordt verstaan onder goed slapen?

Goed slapen betekent meer dan simpelweg je ogen sluiten en een paar uur slapen. Het gaat om een combinatie van factoren die ervoor zorgen dat je lichaam en geest volledig tot rust komen en herstellen.

Wanneer spreek je nu van een goede nachtrust? Er is onderzocht dat je voor een goede nachtrust gemiddeld zo'n 7 tot 9 uur slaap moet krijgen. Alleen is en blijft dit een gemiddelde, wat inhoud dat dit per persoon ook weer erg verschillend kan zijn, want niet iedereen heeft daadwerkelijk die 8 uur slaap nodig. Sommige mensen kunnen prima functioneren als ze 6 uur slapen. Goed slapen betekent dus niet alleen dat je de aanbevolen hoeveelheid slaapuren haalt, maar ook dat je door ononderbroken, diepe slaap daadwerkelijk herstelt.

Je doorloopt tijdens de nacht verschillende slaapfasen: lichte slaap, diepe slaap en de REM-slaap (droomfase). Om goed te herstellen, moet je lichaam meerdere cycli van deze fasen doorlopen. Wanneer je vaak wakker wordt of een onrustige nacht hebt, wordt dit proces verstoord. Je voelt je dan vaak niet uitgerust, zelfs als je denkt dat je genoeg uren hebt geslapen. Een goede nachtrust betekent dus ook dat je zonder veel onderbrekingen doorslaapt.

Tijdens je slaap doorloop je verschillende fasen die cruciaal zijn voor je herstel. De diepe slaap is belangrijk voor fysiek herstel, zoals het herstel van spieren en het versterken van je immuunsysteem. De REM-slaap, waarbij je droomt, is essentieel voor je mentale en emotionele gezondheid. In deze fase worden je hersenen namelijk gereinigd van afvalstoffen, en wordt informatie van de dag ervoor verwerkt en opgeslagen in het langetermijngeheugen. Een goede balans tussen diepe slaap en REM-slaap is essentieel voor optimaal functioneren overdag.

Goed slapen betekent ook dat je fris en energiek wakker wordt. Je hoort je verfrist te voelen, zonder het gevoel te hebben dat je meteen weer terug naar bed wilt. Als je elke ochtend moe of sloom wakker wordt, kan dat een teken zijn dat je slaapkwaliteit niet goed is, zelfs als je voldoende uren slaapt. Dit kan het gevolg zijn van factoren zoals slaapapneu, waarbij je ademhaling tijdens de slaap tijdelijk stopt, of chronische stress, waardoor je lichaam onvoldoende kan herstellen.

Waarom kun je soms helemaal niet slapen?

Er zijn talloze redenen waarom je ‘s nachts de slaap niet kunt vatten, en vaak is het een combinatie van factoren. Hier zijn enkele van de meest voorkomende oorzaken:

1. stress en zorgen: als je hoofd vol zit met zorgen, is het moeilijk om tot rust te komen. Misschien pieker je over werk, je relatie, of gewoon over de eindeloze to-do’s van de volgende dag. Piekeren kan ervoor zorgen dat je geest overuren maakt, zelfs wanneer je lichaam toe is aan rust. Stress triggert je lichaam om meer cortisol en adrenaline aan te maken, wat je in een staat van waakzaamheid houdt in plaats van ontspanning;
2. angst om wéér niet te kunnen slapen. Wanneer je van te voren al hebt bedacht dat slapen niet gaat lukken, zal de negativiteit en de angst overheersen waardoor je in een vicieuze cirkel terecht komt;
3. als je last hebt van fysieke klachten zoals chronische pijn, rugklachten of andere lichamelijke ongemakken, kan dit je slaap verstoren. Het kan moeilijk zijn om een comfortabele slaappositie te vinden, en pijn kan ervoor zorgen dat je 's nachts wakker wordt;
4. mentale gezondheidsproblemen zoals depressie of angst kunnen ook een grote invloed hebben op je slaap. Vaak gaan negatieve gevoelens of angsten 's avonds door je hoofd spoken, wat in slaap vallen lastig maakt. Mensen met depressie hebben daarnaast vaak last van een verstoring in hun slaapcyclus, wat resulteert in te vroeg wakker worden of juist heel veel slapen zonder echt uitgerust te zijn;
5. een verstoorde biologische klok. Als je een verstoord slaap- waak ritme hebt door bijvoorbeeld het werken in ploegendiensten of een onregelmatig slaapschema. Je lichaam is dol op routine. Als je elke avond op verschillende tijden naar bed gaat of uitslaapt in het weekend, kan je natuurlijke slaap-waakritme ontregeld raken. Hierdoor val je moeilijker in slaap en kun je wakker worden op ongewenste tijden;
6. omgevingsfactoren en geluidsoverlast, te veel licht, of zelfs de temperatuur van je slaapkamer kunnen een grote rol spelen bij het al dan niet in slaap vallen. Een te warme kamer of een te luidruchtige buurt kunnen je uit je slaap houden zonder dat je het direct doorhebt. Zelfs kleine factoren, zoals een piepend geluid of een knipperend lichtje, kunnen je uit je slaap houden;
7. vooral vrouwen kunnen tijdens bepaalde periodes van hun leven (bijvoorbeeld tijdens de menstruatiecyclus, zwangerschap of menopauze) slaapproblemen ervaren door hormonale schommelingen. Deze veranderingen kunnen zorgen voor nachtelijk zweten, opvliegers of simpelweg een gevoel van onrust, waardoor het moeilijker wordt om in slaap te vallen of door te slapen;
8. verkeerde leefstijl gewoonteszoals:
   • Cafeïne en andere stimulerende middelen. Het is geen verrassing dat cafeïne een boosdoener is als het om slapeloosheid gaat. Zelfs als je je kop koffie 's middags drinkt, kan cafeïne tot wel 6 uur in je lichaam aanwezig blijven. Dit betekent dat die middagkoffie je nachtrust flink kan verstoren, vooral als je er gevoelig voor bent;
   • het drinken van alcohol;
   • teveel dutjes doen overdag;
   • een zware maaltijd vlak voor het slapengaan kan leiden tot ongemakken zoals maagzuur of een opgeblazen gevoel, waardoor je moeilijker in slaap valt. Tegelijkertijd kan honger je ook wakker houden. Een lichte snack voor het slapengaan kan helpen om een goede nachtrust te bevorderen;
   • we zijn allemaal schuldig aan het scrollen door onze telefoon of het kijken van een serie in bed, maar beeldschermen geven blauw licht af waardoor de aanmaak van je slaaphormoon melatonine wordt onderdrukt. Je lichaam denkt hierdoor dat het nog dag is, waardoor je slaapcyclus in de war raakt. Ook zorgt het kijken naar beeldschermen voor een actief brein, terwijl slapen vraagt om ontspanning.

Slaap jij nou ook slecht en wil je weten je weten hoe jouw slaap ervoor staat?  Klik op de knop hieronder om naar het de GRATIS SlaapTest te gaan! 

Ga direct naar de GRATIS SlaapTest

Er bestaat ook nog 'fatale familiare insomnie' maar dat is zeer zeldzaam en komt bij ongeveer 40 families ter wereld voor. Dat is een hersenziekte die zich meestal na het 40ste levensjaar openbaart en waar je uiteindelijk nooit meer in een diepe slaap komt waardoor je overlijd.

Wat zijn de gevolgen van niet slapen? 

We weten allemaal dat slaap belangrijk is, maar wat gebeurt er eigenlijk met je lichaam en geest als je niet genoeg slaapt? Het is over het algemeen geen ramp als je een paar nachten niet goed slaapt, maar slaapgebrek kan veel meer impact hebben dan je misschien denkt. Wat zijn de korte- en langetermijngevolgen van niet (genoeg) slapen.

1. Verminderde concentratie en productiviteit

Een van de eerste dingen die je merkt na een slechte nacht is dat je je moeilijker kunt concentreren. Je gedachten zijn wazig, je vergeet dingen snel en je productiviteit neemt af. Niet alleen simpele taken, maar ook complexe taken, zoals beslissingen nemen of problemen oplossen, worden veel lastiger. Dit komt doordat slaap essentieel is voor de verwerking van informatie en het versterken van geheugen. 

2. Slechtere stemming en prikkelbaarheid

Je hebt vast weleens ervaren dat een slechte nachtrust leidt tot een slecht humeur. Je voelt je sneller geïrriteerd, hebt minder geduld, en zelfs de kleinste dingen kunnen je frustreren.

3. Verminderde weerstand

Slaap is cruciaal voor je immuunsysteem. Zonder voldoende slaap is je lichaam minder goed in staat om infecties te bestrijden, waardoor je vatbaarder bent voor verkoudheid en griep. Maar er zijn ook serieuzere gezondheidsrisico’s. Chronisch slaapgebrek kan leiden tot een verhoogde kans op aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, diabetes en zelfs obesitas. Dit komt doordat slaap belangrijk is voor de regulatie van je stofwisseling.

4. Gewichtstoename

Als je niet goed slaapt, beïnvloedt dat je honger- en verzadigingshormonen. Je lichaam maakt meer Ghreline aan (het hormoon dat je hongerig maakt) en minder leptine (het hormoon dat je vertelt dat je vol zit). Hierdoor grijp je sneller naar snacks en ongezonde voeding, vooral naar koolhydraten en suikerrijke snacks, wat kan leiden tot gewichtstoename op de lange termijn.

5. Geheugenproblemen

Een van de belangrijkste functies van slaap is het verwerken en opslaan van herinneringen. Tijdens je slaap worden gebeurtenissen en informatie van de dag ervoor geordend en opgeslagen in je hersenen. Wanneer je onvoldoende slaapt, wordt dit proces verstoord, wat leidt tot geheugenproblemen. Je zult merken dat je dingen vergeet of moeite hebt om nieuwe informatie te onthouden.

6. Grotere kans op ongelukken

Slaapgebrek vermindert je reactietijd en alertheid. Dit maakt dagelijkse activiteiten, zoals autorijden of het bedienen van machines, een stuk gevaarlijker. Onderzoek heeft aangetoond dat veel verkeersongelukken en werk gerelateerde incidenten te wijten zijn aan vermoeidheid.

7. Verstoorde hormonale balans

Slaap is belangrijk voor het in balans houden van verschillende hormonen in je lichaam. Zo beïnvloedt slaapgebrek de productie van cortisol, het stresshormoon, dat bij langdurig slaaptekort chronisch verhoogd kan blijven. Dit kan leiden tot verhoogde stressniveaus en gewichtstoename.

8. Slechtere huid en veroudering

Na een slechte nacht zie je het vaak meteen in je gezicht: donkere kringen onder je ogen, een doffe huid, en soms zelfs meer onzuiverheden. Dit komt doordat slaap een herstelperiode is voor je huid. Tijdens je slaap maakt je lichaam nieuwe huidcellen aan en worden beschadigingen van bijvoorbeeld Uv-straling of vervuiling gerepareerd. Te weinig slaap versnelt het verouderingsproces van de huid.

9. Emotionele instabiliteit

Niet genoeg slapen heeft een directe invloed op je emotionele welzijn. Mensen die regelmatig slaaptekort hebben, zijn vatbaarder voor angst en depressieve gevoelens. Slaap is essentieel voor het reguleren van emoties en zonder voldoende slaap wordt het moeilijker om stress en negatieve gedachten te verwerken. Bovendien kan chronisch slaaptekort leiden tot langdurige psychische problemen, waaronder depressie en angststoornissen.

Het is belangrijk om voldoende en goed te slapen. Zowel fysiek als mentaal herstel is van belang om goed te kunnen blijven functioneren. In de slaap herstellen cellen en weefsels zich en wordt je lichaam weer gereset voor een nieuwe dag. Als je niet kan slapen betekend dat dat je lichaam en geest niet de kans krijgen om op de juiste manier te herstellen.

Wat kun je eraan doen?

Nu je weet wat je slapeloosheid zou kunnen veroorzaken, is het tijd om te kijken naar wat je kunt doen om het probleem aan te pakken. Gelukkig zijn er verschillende strategieën die je kunnen helpen om weer goed te slapen.

Er zijn verschillende mogelijkheden die je kan gaan onderzoeken. Zo kan je proberen om het zelf op te lossen door bijvoorbeeld: een boek te lezen of een cursus te volgen. Daarnaast kan je een slaapcoach inschakelen of een bezoek brengen aan de huisarts. De slaapcoach of huisarts zal dan kijken welke achterliggende oorzaken er zijn waardoor je niet slaapt en aan de hand daarvan een behandelplan opstellen.

Je huisarts kan een kortdurend slaapmiddel voorschrijven om de vicieuze cirkel te doorbreken, maar zal dit voor een hele korte periode doen en daarna aan de slag gaan om de oorzaak te achterhalen om zo weer een gezond slaappatroon te creëren.

Let op slaapmiddelen kunnen verslavend werken en hebben vaak vervelende bijwerkingen.

De huisarts kan je ook doorverwijzen naar een slaapcentrum waar ze gespecialiseerd zijn in het onderzoeken van jouw slaapgedrag. Door verschillende onderzoeken te doen komen ze erachter of je een slaapprobleem hebt en wat je daar aan kan doen. Het kan voorkomen dat jouw beeld over het niet slapen niet klopt. Wellicht krijg je meer slaap dan je zelf denkt.

Bovendien kan het helpen om te praten met een psycholoog als je bijvoorbeeld veel angst hebt om te gaan slapen. Een techniek die daarbij vaak wordt ingezet is cognitieve gedragstherapie.

Deze therapie richt zich op je denkpatronen, het leert je om anders tegen problematische situaties aan te kijken en er anders mee om te gaan. Cognitieve gedragstherapie beïnvloedt dus je gedrag, gedachten en gevoel. Door op een andere manier tegen een situatie aan te kijken verandert je gevoel en uiteindelijk je gedrag.

Gratis Download

Deze 10 handige tips bevorderen een goede nachtrust!

1. Stel een vaste slaaproutine in: want consistentie is key als het gaat om slapen. Probeer elke dag rond dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan, zelfs in het weekend. Je lichaam zal hierdoor een vast ritme ontwikkelen en het makkelijker vinden om in slaap te vallen;
2. Creëer een rustgevende slaapomgeving: Je slaapkamer zou een rustige en ontspannende plek moeten zijn. Denk aan verduisterende gordijnen om licht buiten te houden, het verlagen van de temperatuur tot een koele 16-21 graden, en het gebruik van oordoppen of een white noise-machine als je last hebt van geluid. Maak van je bed een plek die uitsluitend bedoeld is om te slapen en voor seks. Werken, tv-kijken of scrollen door social media zou je beter ergens anders kunnen doen;
3. Beperk schermtijd voor het slapengaan: Probeer minstens een uur voor het slapengaan schermen te vermijden. Als dit moeilijk voor je is (en laten we eerlijk zijn, dat is het vaak!), kun je een blauwlichtfilter gebruiken op je telefoon of computer of een blauwlicht bril dragen. Daarnaast kun je je schermen vervangen door andere ontspannende activiteiten, zoals een boek lezen, muziek luisteren of een meditatie doen. Op deze manier zorg je ervoor dat je brein van actief naar ontspanning gaat;
4. Regelmatig bewegen zoals: wandelen of krachttraining heeft een positief effect op je slaap. Probeer echter intensieve sporten vlak voor het slapengaan te vermijden, want dat kan juist een stimulerend effect hebben. Vroege ochtendsessies of sport later in de middag is vaak het meest gunstig voor je slaap. Dit is voor iedereen verschillend;
5. Pas op met wat je eet en drinkt: Voedingsmiddelen en drankjes kunnen een directe invloed hebben op je slaap. Vermijd cafeïne en suiker later op de dag, en wees ook voorzichtig met alcohol. Hoewel een glaasje wijn je misschien slaperig maakt, kan alcohol de slaapkwaliteit drastisch verminderen. Eet ook geen zware maaltijden vlak voor het slapengaan, maar kies liever voor een lichte snack als je trek hebt;
6. Probeer niet de strijd aan te gaan met jezelf dat je moet slapen: Dat zal een averechts effect hebben. Probeer vertrouwen te hebben in jezelf en in je slaap. Wanneer het echt niet lukt om te slapen en je blijft maar woelen en draaien, stap dan uit bed en ga even wat anders doen. Bij voorkeur een rustige activiteit bij gedimd en zacht licht. Zodra je weer slaperig voelt stap je het bed in;
7. Vermijd dutjes overdag: hoe verleidelijk een middagdutje ook is, het kan je natuurlijke slaapcyclus verstoren. Als je echt niet zonder kan, houd je dutjes dan kort (20 minuten) en niet te laat op de dag. Op deze manier zorg je nog voor voldoende slaapdruk en voorkom je dat je 's avonds klaarwakker in bed ligt;
8. Als stress en piekeren de boosdoeners zijn: kan het helpen om manieren te vinden om je geest te kalmeren voor het slapengaan. Het bijhouden van een dagboek kan goed helpen om je gedachten te ordenen en te ontspannen;
9. Voer elke avond een rustgevend ritueel uit: zoals een warm bad of douche nemen aan het begin van de avond, een boek lezen, of alvast spullen klaar leggen voor de volgende ochtend. Een avondritueel helpt om de dag af te schakelen en je brein krijgt dan een seintje dat het tijd is om te gaan slapen;
10. Ontspanningsoefeningen zoals: ademhalingsoefeningen, slaapmeditaties of mindfulness die je helpen om je gedachten los te laten en tot rust te komen.

Natuurlijk Supplement

Om je nachtrust op een extra manier te ondersteunen kan je ook een natuurlijk supplement gebruiken. Wij raden het natuurlijke slaapsupplement Nachtrust & Stemming aan van Natuurlijk Presteren. Dit natuurlijke slaapmiddel bevat alleen slaapstoffen die je al van nature aanmaakt. Zoals: 5-HTP, magnesium, L-theanine, melatonine en vitamine B1, B3, B6 en B12.  Op deze manier ondersteun je de natuurlijke processen die betrokken zijn bij jouw nachtrust. Alle supplementen van Natuurlijk Presteren worden ontwikkeld door een biobased chemicus. Zo ben je altijd verzekerd van de beste ingrediënten en een juiste en veilige dosering.

Benieuwd naar nog meer tips om jouw slaapproblemen te kunnen oplossen? Check dan ons artikel:

Slaapproblemen oplossen!

Vanuit SlaapBalans mogen we een EXCLUSIEVE KORTINGSCODE geven! Met deze kortingscode ontvang je wel 15% korting op je aankoop. De code is slaapbalans15 

• Wil jij ook weer kunnen slapen?

In dit artikel hebben we je alle ins en outs gegeven over niet kunnen slapen en wat je daaraan kan doen. Slaap jij ook niet en wil je hier verandering in brengen?

Dan is de Start met beter slapen cursus dé oplossing voor jou. Met deze cursus leer je stap voor stap hoe je je slaapkwaliteit kunt verhogen voor een betere nachtrust. Geen eindeloze nachten meer draaien en woelen – wij geven je de tools en inzichten die je nodig hebt om jouw slaaproutine een boost te geven. Wil jij dat ook?

Wacht dan niet langer en klik op de knop hieronder om naar het Start met beter slapen cursus te gaan!

Ga DIRECT naar de GEHEIME KORTINGSPAGINA

Vond je dit artikel waardevol en heb je na het lezen van dit artikel nog vragen, tips of aanvullingen? Wees dan vrij om een reactie achter te laten. Dit word gewaardeerd.