Wat is bruxisme?

Wat is bruxisme?

Bruxisme, ook wel bekend als tandenknarsen, is een aandoening waarbij je tanden en kiezen krachtig over elkaar schuiven. Dit veroorzaakt een hard, schurend geluid en kan zowel ’s nachts als overdag voorkomen, hoewel het vaak tijdens de slaap optreedt. Deze gewoonte komt voor bij zowel kinderen als volwassenen, en kan serieuze gevolgen hebben voor je gebit en kaak.

Bruxisme valt onder de parasomnieën, een groep slaapstoornissen waarbij je afwijkend gedrag vertoont tijdens je slaap. Denk hierbij aan dingen zoals slaapwandelen of praten in je slaap. Bij bruxisme is het gedrag dat je vertoont het krachtig aandraaien en schuiven van je tanden, wat de slaapkwaliteit kan verstoren en schade kan veroorzaken.

Symptomen van Bruxisme

De symptomen van bruxisme kunnen variëren, maar de meest voorkomende zijn:

• Geluiden tijdens het slapen: 
  Het meest opvallende symptoom is het geluid van tanden die over elkaar schuiven, wat vaak door anderen wordt gehoord als je slaapt.
• Tand- en kiesbeschadiging: 
  Door de constante druk en wrijving kunnen je tanden en kiezen slijten, waardoor je tandglazuur kan afnemen of zelfs kan breken.
• Kaakpijn of spierspanning: 
  Na een nacht tandenknarsen kun je last krijgen van pijn of spanning in je kaak, wat ook kan doorwerken naar je gezicht en nek.
• Hoofdpijn: 
  Spanningshoofdpijn, vooral aan de zijkanten van het hoofd, kan het gevolg zijn van het overmatig aanspannen van de kaakspieren.
• Gevoelige tanden: 
  Tanden kunnen gevoelig worden door slijtage van het glazuur, vooral bij warm of koud voedsel of drank.

Oorzaken van Bruxisme

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken voor bruxisme. Het kan ontstaan door fysieke of psychologische factoren, of een combinatie van beide. Enkele veelvoorkomende oorzaken zijn:

• Stress en angst: 
  Een van de meest voorkomende oorzaken van tandenknarsen is stress. Als je stress hebt, kunnen je spieren zich aanspannen, ook tijdens je slaap. Dit kan leiden tot bruxisme.
• Slaapstoornissen: 
  Mensen die last hebben van slaapapneu, onregelmatige slaappatronen of andere slaapstoornissen hebben een grotere kans om bruxisme te ontwikkelen.
• Aangeboren afwijkingen of slecht uitgelijnde tanden: 
  Wanneer je tanden of kiezen niet goed op elkaar passen, kan dit leiden tot overmatig schuren van je tanden.
• Medicijnen of drugsgebruik: 
  Bepaalde medicijnen, vooral antidepressiva, kunnen bruxisme als bijwerking hebben. Ook het gebruik van stimulerende middelen, zoals cafeïne of drugs, kan het risico verhogen.
• Erfelijkheid: 
  Er kan een genetische component zijn. Als iemand in je familie bruxisme heeft, is de kans groter dat jij het ook ontwikkelt.

Gevolgen van Bruxisme

Bruxisme kan, als het niet behandeld wordt, aanzienlijke schade aan je gebit veroorzaken. Enkele mogelijke gevolgen zijn:

• Slijtage van het tandglazuur: 
  Langdurig tandenknarsen kan leiden tot dunner wordend tandglazuur, wat je tanden gevoeliger maakt.
• Kaakproblemen: 
  De constante spanning op de kaak kan leiden tot temporomandibulaire gewrichtsstoornissen (TMJ), wat pijn en verminderde kaakbeweging kan veroorzaken.
• Hoofdpijn en spierpijn: 
  De verhoogde spierspanning in de kaak en nek kan leiden tot hoofdpijn en algemene spierspijn.

Behandeling van Bruxisme

Gelukkig zijn er verschillende behandelingsopties voor bruxisme, afhankelijk van de oorzaak en ernst van de aandoening:

• Mondkapjes of beugels: 
  Een van de meest effectieve behandelingen is het dragen van een op maat gemaakte mondkapje of beugel ’s nachts. Dit beschermt je tanden tegen slijtage en vermindert de impact van het knarsen.
• Stressvermindering: 
  Als stress de oorzaak is, kan het helpen om ontspanningstechnieken zoals meditatie, yoga of ademhalingsoefeningen te proberen. Psychotherapie of counseling kan ook nuttig zijn om stress of angst aan te pakken.
• Bottende behandeling: 
  Bij ernstige gevallen kan je tandarts voorstellen om je tanden te polijsten of de uitlijning van je tanden te verbeteren.
• Medicatie: 
  In sommige gevallen kunnen spierontspanners of pijnstillers worden voorgeschreven om de spierspanning te verlichten. Ook kunnen artsen medicijnen voorschrijven om slaapstoornissen of stress te behandelen.
• Gedragstherapie: 
  Cognitieve gedragstherapie (CGT) kan helpen bij het identificeren en verminderen van gedragingen die bijdragen aan het tandenknarsen.

Preventie van Bruxisme

Hoewel het niet altijd mogelijk is om bruxisme volledig te voorkomen, zijn er enkele maatregelen die je kunt nemen om het risico te verminderen:

• Vermijd stimulerende middelen: 
  Probeer cafeïne en alcohol te vermijden, vooral ’s avonds, aangezien deze middelen je slaap kunnen verstoren en bijdragen aan bruxisme.
• Zorg voor een goed slaappatroon: 
  Een consistente slaaproutine kan helpen om de kans op tandenknarsen te verminderen. Zorg voor voldoende slaap en probeer een ontspannen bedtijdroutine te ontwikkelen.
• Ontspanningstechnieken: 
  Het beoefenen van ontspanningstechnieken zoals meditatie of diepe ademhaling kan helpen om stress te verminderen, wat een veelvoorkomende oorzaak is van bruxisme.

Conclusie

Bruxisme, of tandenknarsen, is een veelvoorkomende slaapstoornis die niet alleen vervelend is, maar ook schade aan je gebit kan veroorzaken. Als je merkt dat je ’s nachts je tanden knarst of je last hebt van kaakpijn, hoofdpijn of gevoeligheid in je tanden, is het belangrijk om actie te ondernemen. Door de juiste behandelingen en aanpassingen in je dagelijkse routine kun je de symptomen van bruxisme effectief beheersen en verdere schade voorkomen.

Heb je last van bruxisme? Raadpleeg een tandarts of arts voor advies over hoe je de aandoening kunt behandelen en je slaap kunt verbeteren.