Wat is het slaap-waak ritme?

Het slaap-waakritme is de term die gebruikt wordt om de cyclische 24-uurs veranderingen in alertheid en slaap te beschrijven, die verdeeld zijn over de dag en de nacht. Het slaap-waakritme (ook wel circadiaans ritme genoemd) wordt deels bepaald door de biologische klok, die ons lichaam helpt bij het reguleren 
van verschillende functies, zoals de hartslag, bloeddruk, temperatuur en slaap. Het slaap- waakritme wordt meestal geassocieerd met de dag- en nachtcyclus, maar het is veel meer 
dan dat. Het is een complexe, dynamische cyclus die het gehele lichaam bestuurt en is gebaseerd op 
een interne biologische klok die wordt aangestuurd door de invloed van licht en donker. De hersenen weten hierdoor precies wanneer het tijd is om te gaan slapen en wanneer het tijd is om op te staan.

De meeste mensen ervaren een sterke aandrang om in de nacht te slapen en overdag wakker te blijven, maar sommige mensen hebben een afwijkend slaap- waakritme. Denk hierbij bijvoorbeeld mensen met chronische slaapstoornissen zoals slaapapneu, narcolepsie en insomnie. 

Deze aandoeningen kunnen leiden tot een verstoord slaap-waakritme en kunnen ervoor zorgen dat mensen moeite hebben om in slaap te vallen 
of om door te slapen. Het is belangrijk om een gezond slaap-waakritme te hebben om gezond en energiek
te blijven. 

Overdag produceren de hersenen cortisol, ook wel het stresshormoon genoemd, dat ervoor zorgt dat je energie krijgt en alert bent. Tegen de avond zal dit stresshormoon afnemen en zal de aanmaak van het slaaphormoon, ook wel melatonine genoemd, toenemen. Melatonine heb je nodig om in de avond slaperig te worden.

Wanneer dit systeem uit balans raakt kan een verstoord slaap-waak ritme ontstaan, waardoor je pas te laat in slaap valt of veel te vroeg wakker wordt.