Wat is het belang van goede slaap | Hoe slaap bijdraagt aan een gezond welzijn!

Wat is het belang van goede slaap? Net als eten en drinken is slaap een universele basisbehoefte en 1 van de dingen die nodig zijn om te overleven. Wist je al dat we een derde deel van ons leven slapend doorbrengen? 

Het is dus niet voor niets dat slapen cruciaal is voor het optimaal functioneren van zowel lichaam als geest. Tijdens de slaap kom je tot rust, het lichaam kan dan herstellen van de inspanningen die het heeft geleverd. Je functioneert dus letterlijk beter als je een goed slaappatroon hebt. 

Goed slapen is helaas niet voor iedereen weggelegd. Er zijn meerdere, belemmerende factoren die een negatieve invloed kunnen hebben op onze nachtrust, denk hierbij bijvoorbeeld aan zaken als stress, maar ook aan zogenaamde "externe" factoren als hitte, lawaai of muggen.  

Ben je benieuwd naar de voordelen van goed slapen? Lees het verderop in dit artikel!

Bekijk hieronder de video van deze blog!

Dit artikel bevat affiliate links.

Als je iets koopt via een van deze links betaal je niet meer, maar krijgen wij wel een kleine commissie.

Wat is slaap precies?

Slaap is een heel bijzonder fenomeen. Al vanaf dat je een baby was slaap je. Niemand heeft je dit hoeven leren, we doen het allemaal vanzelf. Als je kijkt naar de evolutie is het helemaal niet logisch om te slapen, in die tijd werd je kans op overleven namelijk een stuk kleiner als je sliep. Je kunt dan namelijk geen tijd besteden aan het zoeken naar voedsel en je bent daarnaast kwetsbaar voor je natuurlijke vijanden. Toch slapen we allemaal, dat komt omdat slaap een functie heeft, namelijk het verwerken van gebeurtenissen van de dag en het fysiek herstellen van je lichaam. Je kunt slaap zien als een dagelijkse gebeurtenis, waarbij je lichaam en geest in een ruststand gaan. Op het moment dat je ogen sluiten gebeurt er het volgende:

• je spieren ontspannen zich;
• hartslag en ademhaling gaan naar beneden;
• je bewustzijnsniveau neemt af. 

Slaap kun je zien als een actief proces waar je niet zonder kan.

Wat gebeurt er als we slapen?

Zoals hierboven beschreven verwerk je tijdens je slaap niet alleen de gebeurtenissen van de dag, maar herstel je ook fysiek. Daarnaast vinden er nog een aantal andere processen plaats namelijk:

✅ de hersenactiviteit neemt af tijdens de non REM-slaap;
✅ het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor emoties is juist actief tijdens de REM-slaap;
✅ het lichaam maakt nieuwe cellen en afweerstoffen aan;
✅ je lichaamstemperatuur daalt;
✅ de groeihormonen nemen toe;
✅ stress neemt af;
✅ er wordt minder urine geproduceerd;
✅ er wordt minder speeksel geproduceerd.

Welke verschillende slaapfases zijn er?

Tijdens je slaap doorloop je 4 verschillende slaap fases, die bij elkaar een slaapcyclus vormen. Zo'n slaapcyclus doorloop je 3 tot 5 keer per nacht, dit is afhankelijk van de slaapduur. De eerste 3 Slaapcycli wordt gezien als de kernslaap. Zo'n cyclus duurt 90 tot 120 minuten en doet zich voor in een vaste volgorde.

De eerste 3 fasen behoren tot de Non REM-slaap . En de 4e fase is de REM-slaap. REM wordt ook wel Rapid Eye Movement genoemd. Tijdens de slaap zijn er periode waarin je diep slaapt, maar er zijn ook periode waarin je droomt. Tijdens het dromen zijn hersenen actief en is je slaap oppervlakkig. Deze twee slaapperiode wisselen elkaar voortdurend af.

1. Fase 1: Noemen we de sluimerfase. Deze fase kan je zien als een ''overgangsfase'' tussen het wakker zijn en het in slaap vallen. Je lichaamstemperatuur daalt en uiteindelijk val je in slaap. Deze fase duurt maar een paar minuutjes.
2. Fase 2: Noemen we de lichte slaapfase. Dit wordt niet voor niets de lichte slaapfase genoemd, omdat je in deze fase nog makkelijk wakker kan worden. Deze fase duurt iets minder dan een uur.
3. Fase 3:  Noemen we de diepe slaapfase. In deze fase kom je in een echte diepe slaap terecht. Je ademhaling en hartritme dalen. Je wordt nu ook niet meer zomaar wakker. Mocht je wel wakker worden tijdens deze fase dan ben je gedesoriënteerd en weet je niet meer waar je bent. Deze fase wordt ook wel de ''herstelfase'' genoemd, dit komt omdat je hier in fysiek herstelt. Deze fase duurt ongeveer 5 minuten.  
4. Fase 4:  Deze fase noemen we de droom slaapfase. In deze fase ben je veel aan het dromen en neemt je hersenactiviteit behoorlijk toe. Je ogen maken korte en snelle bewegingen, die worden ook wel ''Rapid Eye Movement'' genoemd. De hersenen zorgen tijdens de REM-slaap voor het verwerken van informatie en zorgt tevens voor verwerking van de dag. Deze fase duurt ongeveer 20 minuten. Na deze fase wordt je vaak nog wakker, maar dit is te kort om het je te kunnen herinneren. Hierna start je weer opnieuw bij de sluimerfase.
   
   

Wat is het belang van goede slaap?

We weten nu dat slaap belangrijk is voor je herstel en verwerking van informatie. Daarnaast is het zo dat wanneer je slaap tekort komt, je dit direct merkt aan:

1. je concentratievermogen gaat achteruit;
2. de kans op fouten maken wordt groter; 
3. je kan meer last krijgen van stemmingswisselingen.
   Wanneer je langdurig slecht slaapt, heeft dit effect op:
4. slaap en toename van lichaamsgewicht;
5. slaap en afname van je immuunsysteem.
   Daarnaast krijg je een verhoogde kans op onder andere: 
6. depressie;
7. hart- en vaatziekte;
8. alzheimer;
9. obesitas;
10. diabetes type 2;
11. kanker.

Wil jij nog meer weten over wat slaaptekort met je doet op langere termijn? Check dan onze blog:

Slecht slapen: oorzaken en gevolgen

voordelen van goed slapen | bekijk ze hieronder

1. je immuunsysteem wordt sterker waardoor je minder vaak ziek bent;
2. je gaat vrolijker en positiever door het leven;
3. overdag ben je scherper en alerter;
4. je ziet er gezonder uit;
5. je libido wordt hoger;
6. je hebt meer controle over je lichaamsgewicht;
7. je leeft langer.

Wil jij ook weer goed slapen?

Vul het formulier hieronder in en ontvang GRATIS het e-book!

Hoeveel slaap heb je precies nodig?

In de onderstaande tabel is te zien hoeveel slaap je nodig hebt per leeftijdsfase. Er wordt uitgegaan van een gemiddelde en dat kan per persoon verschillen. Het is logisch dat je per leeftijdscategorie een ander slaapduur hebt gezien je circadiaans ritme verschuift. Zo gaat een schoolgaand kind later naar bed en slapen ze steeds minder, hun circadiaans ritme is nog niet zoals dat van hun ouders. Hun ritme is vroeger dan die van een volwassenen. Bij een puber verschuift het circadiaans ritme, pubers vallen pas laat op de avond in slaap en worden dus ook later wakker. Het circadiaans ritme van senioren vervroegd juist, waardoor ze nog vroeger wakker worden.

Een goede richtlijn is, dat wanneer je wakker wordt, je uitgerust opstaat!

Factoren die slaap beïnvloeden

Er zijn een behoorlijk aantal factoren die je slaap kunnen beïnvloeden. De meest belangrijke factoren zijn:

• stress en piekeren zorgen ervoor dat je niet goed in slaap komt. Eenmaal in bed begin je te piekeren over wat er allemaal nog moet gebeuren of iets waar je erg mee zit en wat je niet uit je hoofd krijgt. Dit zorgt voor stress waardoor het inslapen niet goed lukt en omdat je niet goed kan slapen zorgt dat weer voor stress. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel.
• depressie kan ontstaan als reactie op een heftige gebeurtenis zoals een echtscheiding of verlies van een dierbare. Ook kunnen depressieve klachten kunnen andere oorzaken hebben zoals andere ziekten of bepaalde medicijnen. Een depressie heeft veel verschillende kenmerken, en één daarvan is slapeloosheid. Iemand met een depressie heeft goede slaap heel hard nodig om te kunnen herstellen. Vaak kunnen mensen met een depressie moeilijk inslapen en is hun slaappatroon verstoord. De diepe slaap is korter en minder diep. Waarbij de remslaap relatief meer is. Ze worden ’s nachts vaak wakker en kunnen dan moeilijk in slaap komen, omdat ze liggen te piekeren. 
• burn out betekent letterlijk opgebrand zijn. Daar gaat vaak een zware periode aan vooraf. Er zijn problemen thuis of op het werk, er kan iets naars zijn gebeurd of je ervaart minder steun van je omgeving. Dit alles is meer dan je aan kan en daardoor raak je overbelast. Als je te maken krijgen met een burn-out heb je slaap heel hard nodig om te herstellen. Omdat je je volledig uitgeput voelt heb je al een lange tijd slaaptekort opgebouwd. Het slapen wil alleen niet meteen lukken, je ervaart stress en komt niet tot rust, daardoor kan je moeilijk in slaap komen terwijl je wel doodmoe bent. Hierdoor wordt het slaaptekort nog groter en kom je in een neerwaartse spiraal terecht. Wat totale uitputting als gevolg heeft. Dan stort je daarna compleet in. Het enige wat je dan nog kan doen is heel veel slapen. En veel slapen is dan echt nodig om achterstallig onderhoud te plegen.
• chronische pijn zorgt vaker voor slaapproblemen. 50 tot 70 procent van de volwassenen met chronische pijn zegt een verstoring van de slaap te ervaren. Pijn zorgt er namelijk voor dat je moeilijk kunt ontspannen en daardoor ook moeilijk in slaap komt. Hier speelt stress ook een grote rol bij. Als je minder goed in je vel zit door de pijn kan je daar grote zorgen over maken. Als je chronisch pijn ervaart voel je meer pijn omdat de pijndemping niet goed werkt. Dit effect wordt dan weer versterkt door slaaptekort. Daardoor komen mensen met chronische pijn in een vicieuze cirkel terecht.
• restless leg syndroom betekent rusteloze benen. Mensen met rusteloze benen hebben een onbedwingbare behoefte om de benen te bewegen. Dit doen ze om zo het vervelende tintelende en kriebelende gevoel weg te krijgen. Als je weer stopt met het bewegen van de benen komt het nare gevoel ook gelijk weer terug. Omdat het vooral in de nacht voorkomt zorgt dit voor slaapproblemen. Inslapen wordt een stuk lastiger doordat je continu de drang hebt om je benen te bewegen. Sommige mensen hebben ook last van schokkende bewegingen van de benen wat ervoor zorgt dat mensen wakker schrikken en minder diep slapen.
• snurken is een vervelend hard geluid waar de omgeving erg last van kan hebben. Door de het harde geluid heeft kan niet alleen de snurker maar vaak de partner van de snurker last hebben van slaapproblemen.  Door het vervelende en harde geluid wordt de partner uit zijn of haar slaap gehouden. Daarbij komt er vaak irritatie en stress bij kijken. Je kunt je enorm opwinden over het gesnurk en wat dat doet met je slaap. Ontspannen in slaap vallen is er dan niet meer bij. De snurker zelf kan ook klachten hebben zoals hoofdpijn, vermoeidheid en een slechte slaapkwaliteit. Helemaal als de partner de snurker steeds wakker maakt om te zeggen dat hij of zij moet stoppen met snurken.
• slaapapneu kan zorgen voor een flinke slaapverstoring. Mensen met slaapapneu hebben last van ademstops. Zo’n ademstop duurt minimaal tien seconden en gebeurt vijf keer per uur.  Meestal komt slaapapneu voor bij mannen op een leeftijd tussen de 45 en 65 jaar. Bij slaapapneu gebeurt zakt de tong in de keelholte en veroorzaakt een afsluiting. Hierdoor komen de luchtwegen dicht te zitten waardoor de adem volledig blokkeert. De hersenen krijgen op dat moment even te weinig zuurstof. Er gaat dan een alarm in je hersenen af wat ervoor zorgt dat dat je gaat ademhalen en dus wakker wordt. Mensen met slaapapneu worden dus ’s nachts telkens kort wakker om adem te halen. Dat verstoort het natuurlijke slaap-waakritme waardoor ze niet voldoende diepe slaap krijgen. 
• kuitkrampen kunnen erg vervelend zijn als ze 's nachts spontaan opkomen. Bij kuitkramp trekt de kuitspier plotseling hard samen en dat gaat gepaard met pijn. Je wordt dan wakker en inslapen gaat daarna waarschijnlijk lastiger. Je moet ook echt even rekken om de kramp er weer uit te krijgen, waardoor je echt wakker wordt. 
• opvliegers zijn plotselinge aanvallen van warmte. Ze komen het vaakst voor bij vrouwen die in de overgang zijn. Een opvlieger duurt vaak niet zo lang. Zo'n dertig seconden tot een paar minuten. Daarna ebt een opvlieger weer weg. Ze ontstaan doordat de hormoonhuishouding ontregeld is. Ze kunnen overdag én ’s nachts voorkomen. Als je last hebt van opvliegers in de nacht kan dan voor slaapproblemen zorgen. Je wordt dan vaak zwetend wakker en dan wil je graag afkoelen. Het daarna weer inslapen duurt dan vaak wat langer. En als je meerdere opvliegers in de nacht hebt dan zorgt dat voor een minder diepe slaap. 
• zwangerschap kan erg veel invloed hebben op de slaap. Er kunnen tijdens de zwangerschap allemaal zwangerschapskwaaltjes ontstaan die ervoor zorgen dat je minder goed tot slecht slaapt. En dat terwijl zwangere vrouwen juist veel slaap nodig hebben. 

Externe factoren:

• lawaai;
• muggen;
• hitte;
• onrustige partner;
• Kinderen.
  
  

  Het belang van slaap kwaliteit

  Er wordt veel gespeculeerd over hoe lang je zou moeten slapen. Maar wat nog van groter belang is is de kwaliteit van jouw slaap. Met slaap kwaliteit wordt gekeken naar de kernslaap. En met de kernslaap wordt bedoeld dat je de eerste 3 slaapcycli doorloopt, dit is de eerste 4 tot 5 uur van je slaap.
  In de kernslaap treed alle diepe slaap op en een groot deel van de droomslaap. Deze 2 slaapfasen ''de diepe slaap en droom slaap'' zijn van groot belang voor de kwaliteit van je nachtrust. Dit omdat de diepe slaap voor je herstel zorgt en de droom slaapfase zorgt ervoor dat je de gebeurtenissen en ervaringen van de dag verwerkt.

Goede slaap betekent makkelijk in slaap vallen en goed kunnen doorslapen. Een goede nachtrust is als je:

• 85 procent of meer slapend door brengt;
• je binnen 30 minuten in slaap valt;
• je niet vaker dan 1 keer per nacht wakker wordt;
• mocht je tussendoor wakker worden in de nacht, dan zou dit niet langer dan 20 minuten moeten zijn.
  
  

  Deze 12 handige slaaptips zullen meehelpen aan een betere nachtrust!

1. ✅ zorg voor voldoende beweging overdag;
2. ✅ vermijd intensief sporten vlak voor het slapen gaan;
3. ✅ let op je voeding, met een te lege of een te volle maag slaap je minder goed;
4. ✅ vermijd cafeïne gebruik voor het slapen gaan;
5. ✅ ga op tijd naar bed;
6. ✅ zorg voor een vast avond ritueel voor het slapen gaan;
7. ✅ neem aan het  begin  van de avond een warme douche of bad;
8. ✅ mediteren kan helpen om te ontspannen waardoor je beter kunt slapen;
9. ✅ creëer een rustige slaap omgeving;
10. ✅ zorg voor voldoende ventilatie;
11. ✅ beperk het blauwe licht van je beeldschermen tot minstens een uur voordat je gaat slapen, daarnaast adviseren we je om een bril te dragen die het blauwe licht filtert;
12. ✅ een diffuser met lavendel olie kan helpen je te ontspannen, waardoor het inslapen makkelijker gaat.

Wil je ook een diffuser met lavendel om beter in te slapen? Check ze dan hieronder!

Begin vandaag nog met het verbeteren van jouw nachtrust!

In dit artikel hebben we uitgelegd hoe belangrijk het is om goed te slapen. Wil jij handvatten krijgen om een betere nachtrust te creëren? Dan is ons GRATIS e-book 'Beter slapen door 3 eenvoudige stappen' ideaal voor jou. In dit boek vertellen we hoe belangrijk de kwaliteit van jouw slaap is, wat je vooral niet moet doen voor het slapen gaan en we geven je 3 direct toepasbare stappen om beter te slapen.

Wacht dus niet langer en klik op de knop hieronder om het e-book Beter slapen door 3 eenvoudige stappen gratis te down loaden! 

Vond je dit artikel waardevol en heb je na het lezen van dit artikel nog vragen, tips of aanvullingen? Wees dan vrij om een reactie achter te laten. Dit woord gewaardeerd.