Slaapwandelen wat zijn de oorzaken | Dit is hoe slaapwandelen te verminderen!
Slaapwandelen is een bijzonder fenomeen. Als je slaapwandelt kan je zelfs naar buiten gaan of in de auto stappen en dat allemaal terwijl je verzonken bent in een diepe slaap.
Slaapwandelen is niet erg, maar kan soms wel gevaarlijk zijn. Zo kan je jezelf flink bezeren als je bijvoorbeeld van de trap valt of uit een raam stapt. Er zijn gevallen bekend waarbij iemand agressief gedrag vertoond tijdens het slaapwandelen. Dan kan de slaapwandelaar niet alleen een gevaar voor zichzelf vormen maar ook voor andere. Daarnaast kan het voor de omgeving een flinke impact hebben.
In dit artikel gaan we je alle informatie geven over slaapwandelen en krijg je 12 tips die helpen om slaapwandelen te verminderen!
Wil je meer weten? Lees snel verder!
Kijk hier de video van deze blog!
Dit artikel bevat affiliate links.
Als je iets koopt via een van deze links betaal je niet meer, maar krijgen wij wel een kleine commissie
Wat is slaapwandelen?
Slaapwandelen wordt ook wel somnambulisme genoemd. Bij slaapwandelen kan je uit bed stappen en gaan rondwandelen. Slaapwandelen is een slaapstoornis die zowel bij volwassenen als kinderen voorkomt. Al komt het wel vaker voor bij kinderen. Dit valt onder de vorm Parasomnie en dat is een slaapstoornis waarbij ongewoon gedrag wordt vertoont tijdens het slapen. Waar slaapwandelen er één van is.
Wanneer je echt uit bed komt en gaat rondwandelen kan je ook handelingen verrichten zoals: de koelkast opentrekken, meubels verplaatsen en zelfs op de fiets stappen of in de auto gaan zitten. Dit kan ervoor zorgen dat slaapwandelen gevaarlijk wordt, omdat je jezelf kan bezeren of kan vallen. Maar meestal is de duur van het slaapwandelen zo kort dat je ook snel weer in bed stapt en verder slaapt.
Wanneer je slaapwandelt ben je namelijk in de diepe slaapfase of te wel in de Non REM-slaap. In de diepe slaap herstel je fysiek en is je lichaam hard aan het werk. Je hersenen daarin tegen zijn aan het rusten en komen weer in actie tijdens de droom slaapfase ( REM-slaap). Tijdens deze fase ga je dromen en gaan je hersenen alle gebeurtenissen en emoties van de dag verwerken. Bij slaapwandelen lijkt het dus dat iemand soms droomt, maar dat is niet het geval. In de diepe slaap droom je namelijk niet en is je lichaam verlamd.
Ben je benieuwd naar slaapstoornissen en hun symptomen? Check dan ons artikel:
Slaapstoornissen welke symptomen horen daarbij?
Welke symptomen horen bij slaapwandelen?
Je gaat meestal slaapwandelen één tot drie uur na het inslapen. Het kan variëren hoelang je slaapwandelt, meestal duurt het niet langer dan 10 minuten. In sommige gevallen duurt het langer dan een half uur. Je kan meerdere keren in de nacht slaapwandelen. Als je slaapwandelt kan je ook wakker worden op een andere plek dan je eigen bed.
Je hebt je ogen vaak open en een wazige of starende uitdrukking op je gezicht. Daarbij is het moeilijk om contact te maken. De coördinatie is slecht, het inschattingsvermogen laag en meestal praat je onduidelijk. Je kan als je slaapwandelt bijvoorbeeld gaan schoonmaken en hele complexe handelingen uitvoeren. Soms kan je zelfs gaan autorijden, buiten gaan wandelen of uit een raam klimmen. Ook kan je agressief worden als iemand probeert om je wakker te maken.
Wanneer je ontwaakt dan kan je je niets meer herinneren van het slaapwandelen. Slaapwandelen komt meer voor bij kinderen ouder dan 4 jaar en vaker bij jongens dan bij meisjes. Als het in de familie voor komt is er een grotere kans dat je zelf ook gaat slaapwandelen. Dan kan erfelijke aanleg een rol spelen.
Er zijn twee vormen te onderscheiden in slaapwandelen namelijk:
- De abortieve vorm dat is wanneer je rechtop in bed gaat zitten en trappende bewegingen maakt.
- De overte vorm dat is wanneer je uit bed stapt en gaat rondwandelen.
Hieronder zetten we de symptomen nog even op een rijtje:
- gaat rechtop in bed zitten en/of staat op en wandelt rond;
- de ogen zijn open;
- de slaapwandelaar heeft een starende of wazige blik;
- verricht soms handelingen;
- niet goed aanspreekbaar;
- soms mompelen;
- de coördinatie is slecht;
- het inschattingsvermogen is laag;
- bij wakker worden is de slaapwandelaar gedesoriënteerd en verward;
- de volgende dag zijn er geen herinneringen aan het slaapwandelen.
Wat zijn de oorzaken van slaapwandelen?
Het is moeilijk te zeggen waarom de één gevoeliger is om te gaan slaapwandelen en de ander niet. Er is hier geen eenduidige oorzaak te vinden. Onderzoekers denken dat het te maken heeft met de overgang tussen waken en slapen. Slaapwandelen ontstaat in de Non REM-slaap waarbij het lichaam actief is en de hersenen slapen.
Vandaar dat je dus ook in deze fase van de slaap uit bed kan komen en kan rondwandelen. Er gaat dus iets mis tijdens deze overgang. Vroeger werd overigens gedacht dat slaapwandelen gebeurde tijdens de REM-slaap wanneer je droomt maar dat is niet het geval. Er is onderzoek gedaan dat erfelijkheid een rol speelt bij het ontstaan van slaapwandelen. Bij meer dan de helft van de slaapwandelaars blijkt erfelijkheid een rol te spelen. Er kunnen nog meer factoren mee spelen die slaapwandelen kunnen veroorzaken namelijk:
- wanneer je lijdt aan slaaptekort;
- als je koorts hebt;
- last hebt van migraine;
- wanneer je slaapt in een andere omgeving;
- bij een jetlag;
- als je veel stress en spanning ervaart;
- wanneer je hevige emoties hebt;
- alcohol en drugs;
- dranken waar cafeïne in zit zoals koffie of cola;
- bepaalde geneesmiddelen;
- een beroerte of hersenletsel;
- een psychische stoornis.
Bij kinderen denken de specialisten dat het te maken heeft met het zenuwstelsel, deze is nog niet volgroeid bij kinderen. De meeste kinderen zullen dan ook over het slaapwandelen heen groeien wanneer het zenuwstelsel ook volgroeid is. Ook bij kinderen kan koorts, ziekte, (over)vermoeidheid, stress, spanning of angst een rol spelen.
Wil je meer weten over stress en slapen? Check dan onze blog:
Is slaapwandelen erg?
Over het algemeen is slaapwandelen echt niet erg.
En als je weer in je eigen bed stapt dan zal je daar verder geen hinder van ondervinden. Het wordt wel een ander verhaal als je als slaapwandelaar daadwerkelijk naar buiten gaat en bijvoorbeeld gaat fietsen of gaat auto rijden. Dan kunnen er zich gevaarlijke situaties voor doen. Helemaal als je bijvoorbeeld een raam open maakt en daar uit stapt of van de trap af valt.
Je kan dan (ernstig) letsel oplopen. Bijvoorbeeld kneuzingen of botbreuken. Ook kan je als slaapwandelaar agressief gedrag vertonen naar bijvoorbeeld je partner.
Hoe kan je slaapwandelen voorkomen?
Het is belangrijk om te kijken naar de oorzaak en die aan te pakken. Op deze manier zou je slaapwandelen al kunnen voorkomen. Veel voorkomende oorzaken van slaapwandelen zijn stress en slaaptekort. Beide zorgen weer voor oververmoeidheid. Wanneer dit het geval is kom je al snel in een vicieuze cirkel terecht. Het is dan belangrijk om deze vicieuze cirkel te doorbreken.
Er is geen specifieke behandeling voor slaapwandelen. Wanneer je slaapwandelt als kind kan het zijn dat je daar als volwassen nooit over heen bent gegroeid. Ook kan het slaapwandelen ontstaan als je volwassen bent. Wanneer het slaapwandelen erge vormen aan gaat nemen en jezelf of je partner/gezin hier erg last van hebben, dan is het belangrijk om contact op te nemen met de huisarts. Samen kan je dan gaan kijken naar een oplossing. Er zal dan gekeken worden welke behandeling het beste bij jouw situatie past. Vaak speelt stress en oververmoeidheid een grote rol in slaapwandelen. Een behandeling kan dan bestaan uit:
- Door het doen van ontspanningsoefeningen zoals een ademhalingsoefening, geleide meditatie of het luisteren naar muziek zorgt ervoor dat het stressniveau in je lichaam daalt.
- Wanneer het doen van ontspanningsoefeningen niet voldoende effect heeft kan ook cognitieve gedragstherapie effect hebben. Cognitieve gedragstherapie is veel omvattend en daardoor kan deze vorm van therapie goed helpen bij het voorkomen van slaapwandelen. Er wordt gekeken naar de 5 G's die staan voor: gebeurtenis, gedachten, gevoel, gedrag en gevolg. Bij gedragstherapie ga je ongewenst of belemmerend gedrag omzetten in ander gedrag, waardoor je je veel beter gaat voelen. Je kunt met gedragstherapie ingesleten patronen veranderen.
- Bij hypnotherapie wordt hypnose gebruikt om bepaalde klachten te behandelen. Je kunt met hypnotherapie je eigen onderbewustzijn aanspreken en zo jouw gevoelens en klachten beter leren kennen.
Wanneer er intensiever naar het slaapwandelen gekeken moet worden, omdat er kans is op ongelukken in en rondom het huis dan kan je naar een slaapcentrum die ervaring hebben met slaapstoornissen zoals slaapwandelen.
Als de achterliggende oorzaak bijvoorbeeld een beroerte of hersenletsel is dan kan het juist helpen om medicatie te gebruiken. Door het nemen van de juiste medicijnen kan het slaapwandelen afnemen.
Er is ook altijd de mogelijkheid om met een psycholoog te praten om met het slaapwandelen om te gaan.
Slaapwandelen wat zijn de oorzaken | deze 12 tips kunnen helpen om slaapwandelen te verminderen!
Deze tips kunnen helpen om slaapwandelen te verminderen of een slaapwandelaar te helpen.
- zorg voor een regelmatig slaappatroon en goede slaap hygiëne. Een regelmatig slaappatroon wilt zeggen dat je op dezelfde tijden naar bed gaat en ook weer opstaat. Vermijd het blauwe licht van beeldschermen voor het slapen gaan. Blauw licht zorgt namelijk voor een verminderde melatonine aanmaak;
- een donkere en koele slaapkamer waarbij de kamertemperatuur tussen de 16 en 21 graden ligt. Verder zorgen verduisterende gordijnen ervoor dat je goed en diep kunt slapen. Heb je geen verduisterende gordijnen dan kan een slaapmasker goed helpen zoals het Manta Sleep Mask die zorgt voor 100% verduistering;
- zorg voor een veilige omgeving. Laat geen dingen liggen op de grond, sluit ramen, deuren en zorg dat er geen scherpe dingen liggen;
- houdt ramen en deuren gesloten en zorg dat de sleutel niet meer in de deur zit;
- scherpe hoeken van meubels kan je met behulp van dopjes af plakken;
- een traphekje kan helpen om valpartijen te voorkomen (vooral bij kinderen);
- je kan een sensormat naast het bed plaatsen, dit geeft dan een alarm af wanneer je hierop staat;
- gebruik geen drugs en/of alcohol dat is een uitlokkende factor voor slaapwandelen;
- wanneer er sprake is van medicijngebruik kan het zijn dat bepaalde medicijnen slaapwandelen kunnen uitlokken. Overleg met de huisarts is dan verstandig;
- probeer stress te verminderen door goed voor jezelf te zorgen. Stress is vaak één van de hoofdoorzaken die voor slaapproblemen zorgen;
- door je te richten op een goede ontspanning voor het slapen gaan doormiddel van bijvoorbeeld mediteren, yoga of ontspanningsoefeningen kan je de kans op slaapwandelen verkleinen;
- het is niet zo dat je een slaapwandelaar niet wakker mag maken maar het is wel verstandig om de slaapwandelaar rustig weer naar bed te begeleiden. Dit omdat als je slaapwandelt verward of boos kan reageren.
Wil jij nu ook het Manta Sleep Mask? Klik dan op de knop hieronder om naar het Manta Sleep Mask te gaan. Wil je nog meer informatie over het Manta Sleep Mask? Check dan onze:
Wil je nu meer weten over het creëren van een optimaal slaappatroon?
In dit artikel hebben we informatie gegeven over wat slaapwandelen is en hoe je slaapwandelen kunt voorkomen. Wil je meer tips en handvatten zodat je een optimaal slaappatroon kan creëren? En wil je hiermee aan de slag?
Dan is de Start met beter slapen cursus dé oplossing voor jou. Met deze cursus leer je stap voor stap hoe je je slaapkwaliteit kunt verhogen voor een betere nachtrust. Geen eindeloze nachten meer draaien en woelen – wij geven je de tools en inzichten die je nodig hebt om jouw slaaproutine een boost te geven. Wil jij dat ook?
Wacht dan niet langer en klik op de knop hieronder om naar het Start met beter slapen cursus te gaan!
Vond je dit artikel waardevol en heb je na het lezen van dit artikel nog vragen, tips of aanvullingen? Wees dan vrij om een reactie achter te laten. Dit word gewaardeerd.