Slecht slapen door stress | Dit is wat je eraan kan doen!
We hebben allemaal wel eens een nacht slecht geslapen. Misschien door een drukke dag op werk, zorgen om familie, of toch omdat er te veel in je hoofdomgaat. Eén van de belangrijkste oorzaken van slapeloosheid is stress . Het lijkt soms ook stress en slecht slapen hand in hand gaan: je maakt je druk, ligt te piekeren, en voor je het weet is het 3 uur 's nachts en heb je nog geen oog dicht gedaan.
Als je slecht slaapt door stress kan je snel in een vicieuze cirkel terechtkomen. Je kunt jezelf gek maken met de gedachten dat je moet slapen, en juist dan lukt het niet. Belangrijk is om de cirkel te doorbreken om zo weer een fijne associatie met slaap te krijgen en een goede nachtrust te krijgen.
Ben je benieuwd naar waarom stress zo'n invloed heeft op je slaap én – belangrijk nog – wat je doel kunt doen? Je leest het verderop in dit artikel!
Kijk hier de video van deze blog!
Dit artikel bevat affiliate links.
Als je iets koopt via een van deze links betaal je niet meer, maar krijg wij wel een kleine commissie
Wat is stress en hoe beïnvloedt je slaap?
Wat gebeurt er met je lichaam en geest als de druk te hoog wordt? Stress is een woord dat je enorm en zeker wel kent, en waarschijnlijk ook een gevoel dat je wel eens hebt ervaren.
Van deadlines op het werk tot problemen thuis, van financiële zorgen tot gewoon te veel op je bordje – stress kan vanuit allerlei hoeken komen. Maar wat is stress eigenlijk? Waarom voel je je soms zo opgejaagd, uitgeput, en overbelast? En wat gebeurt er precies in je lichaam en geest wanneer je stress ervaart?
Stress is een natuurlijke reactie van je lichaam die reageert op uitdagingen, beschadigingen of veranderingen . Het is in feite een overlevingsmechanisme dat je helpt bij gevaarlijke of ingewikkelde situaties. Wanneer je geconfronteerd wordt met iets dat je als lastige oefent, activeert je lichaam het zogenaamde 'vecht-of-vluchtsysteem' . Dit zorgt ervoor dat er stresshormonen zoals adrenaline en cortisol vrijgemaakt worden. Hierdoor versnelt je hartslag, worden je zintuigen scherper en staan je spieren gespannen, zodat je klaar bent om in actie te komen. Dit is van de natuur gezond en nuttig, vooral in acute situaties waarin je snel moet handelen.
Maar inmiddels ervaren veel mensen dagelijks stress . Als het nu om werkdruk gaat, relaties of het balanceren van een overvolle agenda, lijkt het soms ook dat je doorgaat in een staat van alertheid leeft. Wanneer stress langdurig aanhoudt, kan dit schadelijke gevolgen hebben voor zowel je fysieke als mentale gezondheid. Je lichaam is namelijk niet gemaakt om voortdurend in die “vecht-of-vluchtsituatie” te blijven hangen.
Er bestaat niet alleen ongezonde stress , wanneer je spanning voelt voor bijvoorbeeld een examen of een sollicitatie is dat gezonde stress. Je hebt op dat moment een extra waakzaamheid en alertheid nodig om de taak te voltooien. Als je examen van de sollicitatie dan weer achter het tapijt hebt, heb je een spanningsgevoel en ervaar je niet meer die druk.
Het wordt een ander verhaal als die spanning of druk niet meer weggaat. Dan duurt de stress te lang en zal je lichaam en geest meer tijd nodig hebben om te herstellen. Je lichaam heeft tijd nodig om te herstellen van een stressmoment . Wanneer de stress te groot of te lang duurt, kan je lichaam dat niet meer in een korte tijd in orde maken. Ongezonde stresssituaties kunnen komen door bijvoorbeeld: ziekte van je naaste, overlijden van een dierbare, scheiding of lange werkdruk.
Uiteindelijk zullen je klachten gaan ontwikkelen omdat je voortdurend stress ervaart. Deze klachten kunnen geestelijke en/of lichamelijke klachten zijn en kunnen leiden tot bijvoorbeeld: een burn-out, angststoornis, depressie en langdurige slaapproblemen.
De impact van stress op je lichaam en geest
Het is niet alleen dat gevoel van de knoop in je maag – stress zet een hele reeks processen in gang die van invloed zijn op je lichaam en mentale gezondheid. Maar wat gebeurt er eigenlijk echt in je lichaam als je stress hebt?
Wanneer je gestrest bent, komt je lichaam in een stand van paraatheid . Het hormoon adrenaline komt dan vrij. Dit hormoon wordt ook wel je vlucht of vechthormoon genoemd. Dit omdat je in bepaalde situaties kunt bevriezen, vluchten of rechtvaardig vechten. Wanneer je lichaam adrenaline vrij laat, gebeurt er nog wat anders in je lichaam. Je lichaam laat het stresshormoon cortisol vrij.
In een situatie van vluchten of vechten zorgt dit stresshormoon ervoor dat je bloedsuikerspiegel stijgt en je stofwisseling sneller gaat lopen. Het zorgt ervoor dat er meer energie vrijkomt om een stressvolle situatie aan te kunnen. Wanneer je lichaam overgaat in de waarschuwing en dan:
- gaat je bloeddruk omhoog;
- je leert me;
- je spieren spannen zich allemaal aan;
- er stroomt dan zuurstof rijk bloed naar je spieren, hart en hersenen;
- je ademhaling wordt sneller;
- verdeling gaat omlaag;
- je krijgt een samengeknepen gevoel in je kiel;
- je handen worden koud;
- ga je zwemmen.
Chronische stress kan leiden tot allerlei relevante gevolgen, zoals vermoeidheid, slaapproblemen, een ondersteund immuunsysteem en een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Stress heeft niet alleen invloed op je lichaam, maar ook op je geestelijk welzijn . Wanneer je bezig bent, kun je merken dat je gedachten alle kanten op vliegen. Piekeren, negatieve gedachten en constante zorgen zijn bekende symptomen van stress. Je hersenen zijn als het ware overdreven, omdat je doorgaat met nadenken over alles wat je nog moet doen of wat er mis kan gaan. Dit kan leiden tot concentratieproblemen, vergeetachtigheid en angstige gevoelens.
Stress heeft ook invloed op je emoties . Als je langdurig gestrest bent, merk je vaak dat je agressief of seksueel bent. De kleinste dingen kunnen samen een enorme impact hebben. Daarnaast is het moeilijk om te ontspannen, omdat je hoofd nooit “uit” lijkt te gaan. Zelfs als je probeert te ontspannen, blijf die zorgen op de achtergrond aanwezig.
Wat zijn de oorzaken van stress?
Stress is iets dat iedereen op een bepaald moment voorkomt, maar de oorzaken ervan kunnen sterk bestaan . Het begrijpen van wat stress triggert is essentieel om het te kunnen beheersen . De oorzaken van stress, ook wel stressoren genoemd, kunnen zowel extern als intern zijn. Externe stressoren komen voort uit gebeurtenissen en omstandigheden in de buitenwereld, zoals werkdruk, financiële zorgen, relationele problemen van gebeurtenissen zoals verhuizing, ziekte of verlies. Deze situaties roepen gevoelens op van betrouwbare, overbelasting van gebrek aan controle op, wat de stressreactie van het lichaam activeert.
Daarnaast zijn er interne factoren die bijdragen aan stress. Dit heeft vaak de gedachten, emotionele en verwachtingen die iemand van zichzelf heeft. Perfectionisme, angst om te falen, of een constante behoefte aan de verwachtingen van anderen te voldoen, kunnen ervoor zorgen dat je jezelf onder druk zet.
Ook sociale en maatschappelijke factoren spelen een rol bij stress. De druk van sociale media en een 24/7 cultuur waarin het moeilijk is om echt te ontspannen, te dragen bij het risicovolle stressniveau.
Slecht of niet kunnen slapen door stress?
Stress en slaap zijn nauw met elkaar verbonden: stress kan je slaap ernstig beïnvloeden, terwijl slecht slapen je stressniveau verder kan toenemen. Maar waarom heeft stress zo'n grote invloed op je nachtrust? Wanneer je lichaam in een stressvolle situatie verkeert, wordt het “vecht-of-vlucht”-mechanisme geactiveerd, wat leidt tot een aanvullende productie van stresshormonen zoals cortisol en adrenaline. Deze hormonen houden je alert en waakzaam, waardoor het moeilijk is om in slaap te vallen of om een diepe, herstellende slaap te bereiken. Je lichaamsverkeer verkeert in een staat van paraatheid , zelfs als de stressfactor niet meer aanwezig is.
Ook piekeren en negatieve gedachten kunnen je slaap stoffen. Stress zorgt vaak voor een overactieve geest die maar blijft malen over problemen, verantwoordelijkheden of zorgen, zelfs wanneer je probeert te ontspannen. Deze mentale druk maakt het lastig om je geest tot rust te brengen, wat leidt tot slapeloosheid of een onrustige slaap. Langdurig slaaptekort kan vervolgens je stressrespons versterken, wat weer leidt tot meer lichamelijke en lichamelijke klachten, zoals een concentratie, prikkelbaarheid, en een zwak immuunsysteem.
Wil je meer weten waarom goede slaap zo belangrijk is? Bekijk dan onze blog:
Waarom ontstaat er vaak een slaaptekort door stress?
Slaaptekort en stress gaan vaak hand in hand , maar waarom zorgt stress ervoor dat je niet goed kunt slapen? Het antwoord ligt op de manier waarop je lichaam reageert op spanning en druk. Wanneer je stress voorkomt — of het nu door werk, persoonlijke zorgen, of andere levensomstandigheden komt — activeert je lichaam het “vecht-of-vlucht”-mechanisme. Hierbij komen stresshormonen zoals adrenaline en cortisol vrij, die je alerter en waakzamer maken. Dit is nuttig bij acuut opnemen, maar wanneer stress chronisch wordt, blijft je lichaam in deze staat van onnodige paraatheid, wat het moeilijk maakt om te ontspannen en in slaap te vallen.
Stress leidt vaak tot piekeren en gedachten die 's nachts ronddwalen in je hoofd. Je brein blijft bezig met het verwerken van zorgen en problemen, zelfs wanneer je fysiek intensief bent. Dit kan het inslapen en de kwaliteit van je slaap aantasten, omdat je hersenenversterking niet in staat is om in de rustige, herstellende slaapfase te komen.
Bovendien verstoort chronische stress de natuurlijke balans van slaapcomponentende hormonen zoals melatonine, dat normaal gesproken helpt om je slaap-waakcyclus te regelen. Wanneer stresshormonen de overhand hebben, wordt de productie van melatonine veroorzaakt, wat resulteert in een verstoring van je slaapritme. Dit kan tot problemen leiden bij het in slaap vallen, vaak wakker worden gedurende de nacht, of vroeg wakker worden zonder dat je versterkt.
Je stressniveau verlagen om beter te kunnen slapen?
Check ons gratis e-book: Van Stress naar Rust 5 stappen naar Rust dé 5 Must Have Hacks voor een betere Nachtrust.
Je kunt dus stellen dat we slaaptekort opbouwen door een teveel aan stress. Stress zorgt ervoor dat je slecht slaapt, moeilijk doorslaapt en ook weer gebroken op staat. En slecht slapen en stress houden elkaar in stand.
11 tips om beter te slapen bij stress
Nu je begrijpt waarom stress je slaap beïnvloedt, is het tijd om in actie te komen. Hier zijn 11 praktische tips die je kunnen helpen om beter te slapen, zelfs als je het laatst last hebt van stress:
- Zorg voor voldoende daglicht:
Zorg ervoor dat je overdag voldoende daglicht krijgt, vooral in de ochtend. Dit stimuleert de productie van melatonine, wat je helpt om 's avonds beter in slaap te vallen. - Ontspan gedurende de dag:
Wacht niet tot het einde van de dag om te ontspannen. Neem regelmatig pauzes, ga naar buiten voor frisse lucht, of doe iets waar je van geniet. Hoe meer je overdag ontspant, hoe minder stress je 's nachts meeneemt. - Wees regelmatig:
Beweging helpt niet alleen om stress te verminderen, maar het maakt het ook praktisch om in slaap te vallen. Zorg er echter voor dat je geen intensief trainingsniveau hebt voor het slapen doen, want je wilt juist wakker blijven. - Vermijd cafeïne en alcohol:
Cafeïne kan je urenlang wakker houden. Beperking van cafeïne tot de vroege middag en vervangend alcohol vlak voor het slapen, daarom je slaapcyclus verstoort. - Vermijd fel licht voor het slapen gaan :
Fel licht kan je slaap beïnvloeden, vooral omdat het je lichaam vertelt dat het nog niet tijd is om te rusten. Dit geldt voor alle soorten fel licht, niet alleen blauw licht. Het dimmen van de lichten in de avond is daarom belangrijk om je brein voor te bereiden op slaap. Zorg ervoor dat je een uur voor het slapen niet meer achter schermen zit, vooral niet als je 'spannende' films kijkt die je brein actief houden. Als je toch schermen willen gebruiken, zet deze dan in de donkere modus en kies voor iets wat niet 'stressvol' is. - Maak een routine:
Een consistente bedtijd helpt je lichaam te ervaren aan een slaapritme. Elke avond op hetzelfde begin naar bed te gaan en een ontspannende activiteit te doen, zoals een warm bad of het lezen van een boek. - Maak je slaapkamer ideaal voor slapen:
Zorg ervoor dat je slaapkamer een koele, donkere en rustige omgeving is. Gebruik verduisterende gordijnen of een slaapmasker om het licht buiten te houden. - Gebruik ademhalingstechnieken:
Ademhalingsoefeningen zoals de 4-7-8 techniek (4 seconden inademen, 7 seconden vasthouden, 8 seconden uitademen) kunnen je helpen om je lichaam te aantrekkelijk en sneller in slaap te vallen. - Piekeren? Maak er tijd voor:
Als je merkt dat je nacht begint te piekeren, probeer dan een piekerkwartiertje overdag in te plannen. Schrijf je zorgen op en been ze zelfs aan de kant. - Mediteer van doe een ontspanningsoefening:
Meditatie kan je helpen om je gedachten te inspireren en je geest te ontspannen, wat je slaapkwaliteit maximaal kan verbeteren. - Gebruik natuurlijke slaapmiddelen:
Natuurlijke supplementen zoals magnesium, melatonine of 5-HTP kunnen helpen om je slaap te verbeteren zonder de bijwerkingen van synthetische middelen.
Natuurlijk Supplement
Om je nachtrust op een extra manier te ondersteunen kan je ook een natuurlijk supplement gebruiken. Wij raden het natuurlijke slaapsupplement aan Nachtrust & Stemming aan van Natuurlijk Presteren. Dit natuurlijke slaapmiddel bevat alleen slaapstoffen die je al van de natuur aanmaakt. Zoals: 5-HTP, magnesium, L-theanine, melatonine en vitamine B1, B3, B6 en B12. Op deze manier ondersteun je de natuurlijke processen die betrokken zijn bij jouw nachtrust. Alle supplementen van Natuurlijk Presteren worden ontwikkeld door een biobased chemicus. Zo ben je altijd verzekerd van de beste ingrediënten en een juiste en veilige dosering.
Vanuit SlaapBalans mogen we een EXCLUSIEVE KORTINGSCODE geven! Met deze kortingscode ontvang je wel 15% korting op je aankoop. De code is slaapbalans15
Wil je meer informatie over het Manta Slaapmasker? Check dan onze review:
Conclusie: Aanpak van slaaptekort door stress
Slaaptekort veroorzaakt door stress is een veelvoorkomend probleem, maar gelukkig kun je het aanpakken door bewust te gaan met je stressniveaus en slaapgewoonten. Met deze 11 tips kun je zowel je stress verminderen als je slaap verbeteren, zodat je 's nachts echt kunt ontspannen.
Ben jij klaar om je slaapkwaliteit te verbeteren en je stress te verminderen?
Dan is de Start met beter slapen cursus dé oplossing voor jou. Met deze cursus leer je stap voor stap hoe je slaapkwaliteit kunt verhogen en je stressniveau kunt verlagen. Geen dubbele nachten meer draaien en woelen – wij geven je de tools en intelligentie die je nodig hebt om jouw slaaproutine een boost te geven. Ben jij klaar om jouw stressniveau te verlagen en grotendeels weer beter te gaan slapen?
Wacht dan niet langer en klik op de knop hieronder om naar het Start met beter slapen cursus te gaan!
Vond je dit artikel waardevol en heb je na het lezen van dit artikel nog vragen, tips of aanvullingen? Wees dan vrij om een reactie achter te laten. Dit woord gewaardeerd.